tekst: Ton Bennink

We vroegen de arbodeskundigen Mart van der Steeg, Dirk Muis en Peter Ladage naar hun ervaringen met inkoop van arbodiensten en producten. Ze komen hier één voor één aan het woord.

‘Het spreekt vanzelf dat de arbo-kerndeskundigen die we inhuren voor de arbodienstverlening ook gecertificeerd zijn’

Corona heeft er wel voor gezorgd dat we goed kijken dat we voldoende afstand kunnen houden in de spreekkamer, maar de structuur blijft hetzelfde. Bedrijfsartsen werken op gezette tijden op vaste plekken binnen de VU. De A&O’er werkt meer vanuit huis zoals bij het opstellen van een adviesrapport en op locatie als dat nodig is.  

Adviseren over PBM

Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) kopen we niet zelf in, dat doet de lijnorganisatie. Wij kunnen wel adviseren over het type PBM, bijvoorbeeld veiligheidsschoenen of veiligheidshesjes. De VU heeft anders dan de zware industrie geen grote risico’s dus de eisen zijn ook niet zo zwaar. Voor aanschaf hoef je er niet een hele commissie over te laten buigen.  

Maak duidelijk wat er verwacht wordt

Het spreekt bovendien vanzelf dat de arbokerndeskundigen die we inhuren voor de arbodienstverlening ook gecertificeerd zijn als bedrijfsarts of A&O-deskundige. Belangrijkste is wel dat we voor contractering duidelijk maken wat verwacht wordt. En dat de gecontracteerde liefst ervaring heeft binnen een grote complexe organisatie. We voeren periodiek een gesprek met de gecontracteerde medewerkers om de wijze van dienstverlening te evalueren. Ook nemen zij deel aan de interne overlegstructuren.

Dirk Muis

Veiligheidskundige en arbeidshygiënist, zelfstandig veiligheidsadviseur

Comfort als extra zetje

Ik let ook op duurzaamheid, milieueffecten en natuurlijk efficiëntie bij de inkoop, gekoppeld aan het bedrijfsresultaat. Het bedrijf moet nog wel geld kunnen verdienen met je bedrijfsproces. Maar leveranciers bieden meer dan alleen een product. “We willen ook oplossingen horen”. En als ik moet adviseren over de inkoop van bijvoorbeeld adembescherming bij een technisch bedrijf, dan kan comfort net dat extra zetje geven. Vergelijkbaar met de beste koop van de consumentenbond? Ja, zo zou je het kunnen zien.  

Gevolgen van corona

De coronacrisis zorgt voor meer werken op afstand. Dat maakt voor mijn projecten niet zoveel uit. Maar het rondlopen op de werkvloer is moeilijker en dat is toch de kern van ons werk. Je bent daardoor meer tweedelijns aan het werk. Zonder afspraak een advies geven, bijvoorbeeld over de werkhouding van een werknemer, is er niet meer bij. Nu moet de medewerker of de bedrijfsarts je vragen om daar even naar te kijken. Werknemers die last hebben van psychosociale arbeidsbelasting (PSA), kunnen daarvan de dupe worden. De drempel om na een arboprofessional te stappen is hoger. De werkvloer mis ik wel.

‘Rondlopen op de werkvloer is moeilijker en dat is toch de kern van ons werk’

Corona heeft voor een ander risico gezorgd overigens. Mensen werken meer thuis en dan moeten er goede beeldschermwerkplekken zijn die aan de norm voldoen. Daarom vragen we werknemers om een foto van de thuiswerkplek te maken en een vragenlijst in te vullen. Ik ben niet zo voor thuisbezoek. Wie ga je dan bezoeken? Dat is arbeidsintensief en ondoenlijk. In de wat oudere kantoorgebouwen kan als het gebouw niet intensief wordt gebruikt legionella in de leidingen zijn ontstaan. Geen probleem met drinken, wel met douchen. Door de waterdamp kan de legionellabacterie vrijkomen. Daar moet je zeker alert op zijn.  

Overleg met collega's

We zijn bezig met een systeem voor de registratie van gevaarlijke stoffen. Belangrijk is dat de provider niet alleen een systeem levert, maar ook een veilige werkwijze biedt voor stoffen die veel blootstelling geven op de werkvloer. Ook als arbodeskundige overleg ik natuurlijk met collega’s bijvoorbeeld in de vorm van een intercollegiale toetsing. Je overlegt met collega’s die uiteraard veilig en gezond werken hoog in het vaandel hebben staan, maar ook hun vak kunnen relativeren. De veilige, gezonde milieuverantwoorde werkwijze moet ook bijdragen tot een verantwoord bedrijfsresultaat.”  

Leveranciers kunnen ook van waarde zijn

Ook kunnen leveranciers van toegevoegde waarde zijn als ze goede instructies geven. Dat doen de meeste ook wel. Probleem is dat je bij grote projecten, ik werk nu voor een overheidsorganisatie aan een groot project, je een hoofdaannemer en tal van kleine aannemers hebt. Natuurlijk checken we de projecten vaak en als we een onderaannemer treffen die een potje maakt van het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen dan treden we wel op.  

‘Het is soms onbegrijpelijk hoe mensen omgaan met hun eigen veiligheid en het gebruik van PBM’

Maar eerlijk is eerlijk. Het is soms onbegrijpelijk hoe mensen omgaan met hun eigen veiligheid en het gebruik van PBM. Laatst nog sprak ik iemand aan die in een hoogwerker zijn valbescherming verkeerd droeg. Hij dacht dat de correcte draagwijze zijn bloedvaten zou afknellen en dus bij een val binnen tien minuten tot zijn dood zou leiden. Dus deed hij het op zijn eigen manier. Hij beweerde wel een instructie gehad te hebben. Veel leveranciers willen wel instructie geven, maar in de praktijk wordt daar nog te weinig gebruik van gemaakt. Het is soms abominabel gesteld met de naleving van het gebruik van beschermingsmiddelen.  

Inkoop van spullen en contracten

Bij de inkoop van spullen voor onze eigen mensen wordt met een vaste leverancier een raamcontract afgesloten. Zelf kan ik dan nog uit een vastgesteld assortiment kiezen en kijk daarbij naar de beste verhouding tussen veiligheid en comfort. Op de werkvloer is in eerste instantie de werkgever